Akantozis nigrikans, vücut kıvrımlarında (boyun, koltuk altı, kasık) koyu, kadifemsi cilt lekeleri ile karakterize bir cilt bozukluğudur. Bu lekeler, genellikle insülin direnci, obezite veya altta yatan ciddi sağlık sorunlarının erken belirtisidir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Obezite:En yaygın neden; aşırı yağ dokusu insülin direncini tetikler.
Tip 2 Diyabet:Yüksek insülin seviyeleri, cilt hücrelerinde anormal büyümeye ve pigment artışına yol açar.
Hormonal Bozukluklar: Polikistik over sendromu (PKOS), tiroid hastalıkları.
Nadiren Kanser: Mide veya karaciğer kanseri gibi durumlarda ani başlangıçlı lekelere dikkat!.
Belirtiler ve Tanı
Cilt Değişiklikleri: Koyu kahverengi/siyah, kalınlaşmış, pürüzlü dokulu lekeler; kaşıntı veya koku eşlik edebilir.
Tanı Yöntemleri: Dermatolojik muayene, cilt biyopsisi ve altta yatan nedenin araştırılması için kan testleri (açlık glukozu, insülin seviyeleri).
Tedavi ve Önleme
Altta Yatan Nedenin Kontrolü
Kilo Kaybı: %5-10 kilo kaybı lekelerde gerileme sağlayabilir.
İlaç Düzenlemesi: İnsülin direncini düzenleyen metformin veya hormon terapileri.
Cilt Tedavileri:Retinoid kremler, laktik asit içeren nemlendiriciler veya lazer tedavisi ile leke görünümü azaltılabilir.
Önleyici Adımlar
Dengeli Beslenme: Rafine şekerden kaçınmak, tam tahıllı gıdalar ve sebze ağırlıklı beslenme.
Düzenli Egzersiz: Haftada 150 dakika orta tempolu aktivite insülin duyarlılığını artırır.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Lekeler aniden ortaya çıktığında, yayılıyorsa veya kaşıntı/ağrı eşlik ediyorsa dermatolog veya endokrinoloğa başvurulmalıdır.
Önemli Uyarı:Akantozis nigrikans, özellikle çocuk ve gençlerde diyabet öncesi (prediyabet) işareti olabilir. Erken müdahale, Tip 2 diyabet gelişimini önleyebilir.
Kaynaklar:Apollo Hastaneleri,Mayo Clinic,Obezite ve Diyabet İlişkisi,Klinik Vaka.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Obezite:En yaygın neden; aşırı yağ dokusu insülin direncini tetikler.
Tip 2 Diyabet:Yüksek insülin seviyeleri, cilt hücrelerinde anormal büyümeye ve pigment artışına yol açar.
Hormonal Bozukluklar: Polikistik over sendromu (PKOS), tiroid hastalıkları.
Nadiren Kanser: Mide veya karaciğer kanseri gibi durumlarda ani başlangıçlı lekelere dikkat!.
Belirtiler ve Tanı
Cilt Değişiklikleri: Koyu kahverengi/siyah, kalınlaşmış, pürüzlü dokulu lekeler; kaşıntı veya koku eşlik edebilir.
Tanı Yöntemleri: Dermatolojik muayene, cilt biyopsisi ve altta yatan nedenin araştırılması için kan testleri (açlık glukozu, insülin seviyeleri).
Tedavi ve Önleme
Altta Yatan Nedenin Kontrolü
Kilo Kaybı: %5-10 kilo kaybı lekelerde gerileme sağlayabilir.
İlaç Düzenlemesi: İnsülin direncini düzenleyen metformin veya hormon terapileri.
Cilt Tedavileri:Retinoid kremler, laktik asit içeren nemlendiriciler veya lazer tedavisi ile leke görünümü azaltılabilir.
Önleyici Adımlar
Dengeli Beslenme: Rafine şekerden kaçınmak, tam tahıllı gıdalar ve sebze ağırlıklı beslenme.
Düzenli Egzersiz: Haftada 150 dakika orta tempolu aktivite insülin duyarlılığını artırır.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Lekeler aniden ortaya çıktığında, yayılıyorsa veya kaşıntı/ağrı eşlik ediyorsa dermatolog veya endokrinoloğa başvurulmalıdır.
Önemli Uyarı:Akantozis nigrikans, özellikle çocuk ve gençlerde diyabet öncesi (prediyabet) işareti olabilir. Erken müdahale, Tip 2 diyabet gelişimini önleyebilir.
Kaynaklar:Apollo Hastaneleri,Mayo Clinic,Obezite ve Diyabet İlişkisi,Klinik Vaka.