Egzama (atopik dermatit), cilt bariyeri bozukluğu ve bağışıklık sistemi aşırı tepkisinin neden olduğu kronik bir inflamasyondur. Genetik yatkınlık (％60) ve çevresel faktörlerle tetiklenir.
1. Genetik Faktörler
Filaggrin Gen Mutasyonu: Cilt bariyer proteininin eksikliği, tahriş edicilerin cilde nüfuz etmesine yol açar. Hastaların ％30'unda bu mutasyon tespit edilmiştir.
2. Çevresel Tetikleyiciler
Tahriş Ediciler:Sert sabunlar, deterjanlar, klorlu su,Sentetik kumaşlar (polyester/naylon)
Alerjenler:Ev tozu akarları, polenler, küf,Yer fıstığı, yumurta, inek sütü (çocuklarda ％40 etkili).
3. İklim ve Hava Koşulları
Düşük Nem: Kış aylarında cilt kuruluğu şikayetleri ％70 artar.
Yüksek Nem: Terleme ve sürtünme lezyonları kötüleştirir.
4. Stres ve Hormonlar
Kortizol Dalgalanmaları: Stres, kaşıntıyı artıran histamin salınımını tetikler.
Adet Döngüsü: Kadınların ％45'inde regl öncesi alevlenme görülür.
5. Mikrobiyal Dengesizlik
Staphylococcus aureus bakterisi, egzamalı ciltte ％90 oranında aşırı çoğalır ve kaşıntıyı şiddetlendirir.
6. Gıda Katkı Maddeleri
Sülfitler (şarap/kuru meyve), MSG, yapay renklendiriciler histamin salınımını artırır.
7. Su Sertliği
Yüksek Kalsiyum/Magnezyum: Musluk suyundaki mineraller, cilt pH'ını bozar. İngiltere'de sert su bölgelerinde çocuk egzaması ％50 daha sık.
Acil Doktora Başvurma Kriterleri
Enfeksiyon Belirtileri: Sarı akıntı, ateş, ciltte sıcaklık.
Vücut Yüzeyinin >％30'unda Yaygın Lezyon.
Göz Çevresinde Şiddetli Şişlik.
Önleme İpuçları
Nemlendirici:Günde 2 kez seramid içeren kremler.
Pamuklu Giysiler: Terlemeyi önleyen nefes alan kumaşlar.
37°C'yi Aşmayan Duş: Sıcak su cilt yağlarını yok eder.
Sonuç:Egzama, genetik + çevresel faktörlerin sinerjik etkisiyle ortaya çıkar. Tetikleyicileri tanımak ve proaktif önlemler almak atak sıklığını ％65 azaltabilir.
Tıbbi Uyarı: Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için dermatoloğa başvurun.
Kaynaklar:JACI,WHO Alerjen Raporu,Türkiye Ulusal Alerji Derneği Kılavuzu,Imperial College London Su Sertliği Araştırması.
1. Genetik Faktörler
Filaggrin Gen Mutasyonu: Cilt bariyer proteininin eksikliği, tahriş edicilerin cilde nüfuz etmesine yol açar. Hastaların ％30'unda bu mutasyon tespit edilmiştir.
2. Çevresel Tetikleyiciler
Tahriş Ediciler:Sert sabunlar, deterjanlar, klorlu su,Sentetik kumaşlar (polyester/naylon)
Alerjenler:Ev tozu akarları, polenler, küf,Yer fıstığı, yumurta, inek sütü (çocuklarda ％40 etkili).
3. İklim ve Hava Koşulları
Düşük Nem: Kış aylarında cilt kuruluğu şikayetleri ％70 artar.
Yüksek Nem: Terleme ve sürtünme lezyonları kötüleştirir.
4. Stres ve Hormonlar
Kortizol Dalgalanmaları: Stres, kaşıntıyı artıran histamin salınımını tetikler.
Adet Döngüsü: Kadınların ％45'inde regl öncesi alevlenme görülür.
5. Mikrobiyal Dengesizlik
Staphylococcus aureus bakterisi, egzamalı ciltte ％90 oranında aşırı çoğalır ve kaşıntıyı şiddetlendirir.
6. Gıda Katkı Maddeleri
Sülfitler (şarap/kuru meyve), MSG, yapay renklendiriciler histamin salınımını artırır.
7. Su Sertliği
Yüksek Kalsiyum/Magnezyum: Musluk suyundaki mineraller, cilt pH'ını bozar. İngiltere'de sert su bölgelerinde çocuk egzaması ％50 daha sık.
Acil Doktora Başvurma Kriterleri
Enfeksiyon Belirtileri: Sarı akıntı, ateş, ciltte sıcaklık.
Vücut Yüzeyinin >％30'unda Yaygın Lezyon.
Göz Çevresinde Şiddetli Şişlik.
Önleme İpuçları
Nemlendirici:Günde 2 kez seramid içeren kremler.
Pamuklu Giysiler: Terlemeyi önleyen nefes alan kumaşlar.
37°C'yi Aşmayan Duş: Sıcak su cilt yağlarını yok eder.
Sonuç:Egzama, genetik + çevresel faktörlerin sinerjik etkisiyle ortaya çıkar. Tetikleyicileri tanımak ve proaktif önlemler almak atak sıklığını ％65 azaltabilir.
Tıbbi Uyarı: Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için dermatoloğa başvurun.
Kaynaklar:JACI,WHO Alerjen Raporu,Türkiye Ulusal Alerji Derneği Kılavuzu,Imperial College London Su Sertliği Araştırması.