Karbon yakalama teknolojileri (CCUS), 2025'te enerji, çimento ve çelik gibi "zor azaltılabilir" sektörlerde karbon emisyonlarını ％90'a varan oranda azaltarak iklim hedeflerine ulaşmada kritik rol oynuyor. Küresel operasyonel CCUS tesisleri yılda 50 milyon ton CO₂ yakalama kapasitesine ulaşırken, 2030'da bu rakamın 4.3 milyar ton/yıl seviyesine çıkması bekleniyor.
Temel Teknolojiler ve Uygulamalar
Yakma Sonrası Yakalama: Kimyasal çözücüler (MEA) ile baca gazından CO₂ ayrıştırma. Çin'deki Guohua Taizhou Termik Santrali 50 milyon ton/yıl kapasiteyle Asya'nın en büyük projesi konumunda.
Doğrudan Hava Yakalama (DAC): Hollandalı Skytree, endüstriyel atık ısıyla çalışan modüler "Stratus DAC Park" ile maliyeti 100$/ton altına çekiyor.
Oksiyanmalı Yakıt Teknolojisi:Allam Cycle gibi sistemler, çimento üretiminde emisyonu ％70 azaltıyor.
Yenilikçi Malzemeler ve Verimlilik
İpek Bazlı Sorbentler: CO₂ bağlama kapasitesi 3.65 mmol/g olan fibroin aerojeller, 60°C'de rejenere olarak enerji tüketimini ％30 düşürüyor.
Elektrokimyasal Sistemler: Redoks aktif MOF'lar, voltaj değişimiyle CO₂'yi 1.3V altında yakalayarak termal yöntemlere alternatif sunuyor.
Yapay Zeka Optimizasyonu: 1.6 milyon bileşik tarayan AI modelleri, 2.500 yüksek verimli çözücüyü belirledi.
Küresel Endüstriyel Dağıtım
Çin:120+ projeyle 600 bin ton/yıl yakalama kapasitesine ulaştı. Shengli Petrol Sahası, CO₂ ile geleneksel olmayan rezervlerden petrol çıkarma verimliliğini ％15 artırdı.
Norveç:Sleipner Projesi, doğal gaz üretiminden yakalanan CO₂'yi tuzlu su akiferlerinde depolayarak 25 yıldır faaliyette.
ABD: Petra Nova, kömür santralinde yakalanan CO₂'yi petrol çıkarmada kullanarak yılda 1.4 milyon ton emisyonu önledi.
Zorluklar ve Çözüm Yolları
Maliyet Engeli: Çelik sektöründe yakalama maliyeti 730$/ton'a çıkabiliyor. Çin'de geliştirilen faz değişimli çözücüler, maliyeti 39$/ton'a düşürdü.
Altyapı Eksikliği: CO₂ taşıma boru hatlarının kısıtlı olması, modüler DAC ünitelerinin popülerleşmesini sağladı.
Politika Desteği: ABD'de Enflasyon Azaltma Yasası, DAC için 180$/ton vergi kredisi sağlıyor.
Gelecek: Entegre Enerji Sistemleri
2025 sonunda Hamburg Messe'de düzenlenecek Carbon Technology World Expo, yeşil amonyak ve CO₂ bazlı grafit üretimi gibi yenilikleri sergileyecek. Öne çıkan trendler:
Hibrit Modeller: DAC + Elektrolizör + Rüzgâr enerjisi entegrasyonu
Karbon Dönüşümü: UP Catalyst, CO₂'den pil sınıfı grafit üretimiyle enerji tüketimini 20 kat azalttı.
Uluslararası Depolama: Hollanda'dan yakalanan CO₂'nin Norveç'te depolanması gibi sınır ötesi işbirlikleri.
Kritik Uyarı:Küresel patentlerin ％71'ini kontrol eden Çin/ABD, teknoloji egemenliği için yarışıyor. Avrupa ve Asya ülkeleri, yerel inovasyon ekosistemlerini hızlandırmalı.
Kaynaklar:AZoCleantech,Carbon Capture Technology World Expo 2025,Carbon Trail,Sinopec News,SASAC.
Temel Teknolojiler ve Uygulamalar
Yakma Sonrası Yakalama: Kimyasal çözücüler (MEA) ile baca gazından CO₂ ayrıştırma. Çin'deki Guohua Taizhou Termik Santrali 50 milyon ton/yıl kapasiteyle Asya'nın en büyük projesi konumunda.
Doğrudan Hava Yakalama (DAC): Hollandalı Skytree, endüstriyel atık ısıyla çalışan modüler "Stratus DAC Park" ile maliyeti 100$/ton altına çekiyor.
Oksiyanmalı Yakıt Teknolojisi:Allam Cycle gibi sistemler, çimento üretiminde emisyonu ％70 azaltıyor.
Yenilikçi Malzemeler ve Verimlilik
İpek Bazlı Sorbentler: CO₂ bağlama kapasitesi 3.65 mmol/g olan fibroin aerojeller, 60°C'de rejenere olarak enerji tüketimini ％30 düşürüyor.
Elektrokimyasal Sistemler: Redoks aktif MOF'lar, voltaj değişimiyle CO₂'yi 1.3V altında yakalayarak termal yöntemlere alternatif sunuyor.
Yapay Zeka Optimizasyonu: 1.6 milyon bileşik tarayan AI modelleri, 2.500 yüksek verimli çözücüyü belirledi.
Küresel Endüstriyel Dağıtım
Çin:120+ projeyle 600 bin ton/yıl yakalama kapasitesine ulaştı. Shengli Petrol Sahası, CO₂ ile geleneksel olmayan rezervlerden petrol çıkarma verimliliğini ％15 artırdı.
Norveç:Sleipner Projesi, doğal gaz üretiminden yakalanan CO₂'yi tuzlu su akiferlerinde depolayarak 25 yıldır faaliyette.
ABD: Petra Nova, kömür santralinde yakalanan CO₂'yi petrol çıkarmada kullanarak yılda 1.4 milyon ton emisyonu önledi.
Zorluklar ve Çözüm Yolları
Maliyet Engeli: Çelik sektöründe yakalama maliyeti 730$/ton'a çıkabiliyor. Çin'de geliştirilen faz değişimli çözücüler, maliyeti 39$/ton'a düşürdü.
Altyapı Eksikliği: CO₂ taşıma boru hatlarının kısıtlı olması, modüler DAC ünitelerinin popülerleşmesini sağladı.
Politika Desteği: ABD'de Enflasyon Azaltma Yasası, DAC için 180$/ton vergi kredisi sağlıyor.
Gelecek: Entegre Enerji Sistemleri
2025 sonunda Hamburg Messe'de düzenlenecek Carbon Technology World Expo, yeşil amonyak ve CO₂ bazlı grafit üretimi gibi yenilikleri sergileyecek. Öne çıkan trendler:
Hibrit Modeller: DAC + Elektrolizör + Rüzgâr enerjisi entegrasyonu
Karbon Dönüşümü: UP Catalyst, CO₂'den pil sınıfı grafit üretimiyle enerji tüketimini 20 kat azalttı.
Uluslararası Depolama: Hollanda'dan yakalanan CO₂'nin Norveç'te depolanması gibi sınır ötesi işbirlikleri.
Kritik Uyarı:Küresel patentlerin ％71'ini kontrol eden Çin/ABD, teknoloji egemenliği için yarışıyor. Avrupa ve Asya ülkeleri, yerel inovasyon ekosistemlerini hızlandırmalı.
Kaynaklar:AZoCleantech,Carbon Capture Technology World Expo 2025,Carbon Trail,Sinopec News,SASAC.